Mobilya sektörü, yıllık üretim kapasitesi 12 milyar dolara ulaşmış ve bu yıl ocak-ağustos döneminde 2.9 milyar dolar ihracat gerçekleştirmiş olsa da, sektör genelinde iş hacmi gitgide daralıyor. Modoko Başkanı Koray Çalışkan’ın belirttiğine göre, Türkiye’deki 45 bin mobilya firmasından 39 bini iş hacmini küçültme yoluna doğru gidiyor.
Çalışkan, sektördeki 45 bin firmanın büyük kısmının küçük çaplı olduğunu, hatta birçok firmanın yalnızca tek bir kişi tarafından yönetildiğini dile getiriyor. Bu tarz küçük ölçekli işletmelerin sektörde iş hacminin daralmasına neden olduğunu ifade eden Çalışkan, mobilya sektörü için daha yüksek yeterlilik kriterleri getirilmesi gerektiğini savunuyor. Örneğin, her firmanın en az beş çalışanı, 500 metrekarelik bir üretim alanı ve belirli bir sermayesi olması gerektiğine dikkat çekiyor. Böyle düzenlemelerle haksız rekabetin önlenebileceğini ve sektörün daha hızlı büyüyeceğini dile getiriyor.
Mobilya sektöründeki üretim hacminin, şu anki 12 milyar dolar seviyesinden düzenlemelerle 20 milyar dolar seviyesine kadar çıkarılabileceğine işaret eden Çalışkan, özellikle personel sorununun çözülmesi ve kayıt dışı ekonominin engellenmesi gerektiğini ifade ediyor.
Kredi sıkıntısı firmaları zorluyor
Sektörde yaşanan daralma, özellikle kredi ile yatırım yapan büyük firmaları zor duruma sokuyor. Çalışkan, finansman sıkıntısı yaşayan firmaların, gayrimenkullerini satmak zorunda kaldığını ve bazı firmaların zararla çalıştığını belirtiyor. Üretim maliyetlerinin fiyatlara yeterince yansıtılamadığını ve krediye erişimin zorlaşmasıyla sermaye yapısının daha da bozulduğunu vurguluyor.
Yapısal reformlar şart
Çalışkan, Türkiye’de krizlerin önüne geçmek için yapısal reformların gerekliliğine dikkat çekiyor. Sanayici ve ticaretle uğraşan iş insanlarının beklentisinin bu yönde olduğunu ifade ederek, reformların ekonomiyi olumsuz etkilemeyecek şekilde yapılmasının şart olduğunu belirtiyor.
Vietnam’ın yükselişi
Mobilya sektöründe dünya çapında dikkat çeken ülkelerden biri Vietnam. Vietnam, son yıllarda ihracatını %74,6 oranında artırarak dünya sıralamasında ikinci sıraya kadar yükseldi. Vietnam, özellikle ihracata dayalı sanayi modelini benimseyerek global pazarda büyüme gösteriyor. Çin’in ihracatında ise %8, ABD, Almanya ve Kanada’da ise %1 seviyesinde gerilemeler görülüyor. Türkiye mobilya sektörünün de bu süreçte ihracatını artırabilecek potansiyele sahip olduğu belirtiliyor.
Enflasyonun etkisi
Mobilya sektörü, TÜİK verilerine göre perakende satışlarda geçen yıla göre TL bazında %11 oranında bir düşüş meydana geldi. İhracatta ise %4’lük bir daralma mevcut. Enflasyon farkı da dikkate alındığında, sektör yaklaşık %63-%64 oranında gerilemiş durumda. İç piyasada mobilya alımının zorlaştığı ve tüketicilerin mobilya değişikliklerini ertelediği belirtiliyor. Çalışkan, mobilya satışlarında kredi kartına taksit imkânlarının artırılmasının sektörü canlandırabileceğini ifade ediyor.
Modoko’nun büyümesi
Genel sektörde daralma yaşanırken, Modoko geçen yıla göre TL bazında %20 büyüme kaydetti. Çalışkan, enflasyon dikkate alındığında bu büyümenin yeterli olmadığını ancak Modoko’nun farklı ödeme seçenekleri ve fiyat avantajlarıyla sektörde diğer firmalardan pozitif bir şekilde ayrıştığını belirtti.
