Türk mobilya sektörü, yıllık 4,5 milyar dolarlık ihracatı ve 3,5 milyar dolarlık dış ticaret fazlasıyla küresel pazarda önemli bir konuma sahipken, sürdürülebilirlik ve çevre dostu üretim konusunda harekete geçti. Ahşap kullanımının çevresel sürdürülebilirlik açısından kritik rol oynadığını vurgulayan sektör temsilcileri, döngüsel ekonomiye dikkat çekti.
Bu kapsamda Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği (EMKOÜİB) ile İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Orman Fakültesi iş birliğiyle “Ahşap ile Sürdürülebilir Yarınlar” başlıklı bir panel düzenlendi. Ege İhracatçı Birlikleri’nde (EİB) gerçekleşen etkinlikte, sürdürülebilir üretim, tasarım, markalaşma ve döngüsel ekonominin sektöre etkileri ele alındı.
Türkiye, Yonga Levha Üretiminde Dünyada İkinci Sırada
Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren EMKOÜİB Başkanı Ali Fuat Gürle, Türkiye’nin mobilya sektöründeki gelişimine değinerek, Türkiye’nin yonga levha üretiminde Çin’in ardından ikinci sırada yer aldığını dile getirdi. Gürle, sektördeki tarihi gelişimi şu sözlerle anlattı:
- 1862 yılında Sultan II. Abdülhamit tarafından İstanbul Yıldız Sarayı’nda ilk mobilya fabrikası kuruldu.
- 1935’te Kelebek Kontraplak Fabrikası faaliyete geçti ve sektör için önemli bir dönüm noktası oldu.
- 1970 yılında yonga levha üretimi başladı,
- 1982’de Ordu’da MDF fabrikasının kurulmasıyla Türkiye, Çin ile rekabet eder hale geldi.
- Bugün, Türkiye’nin yıllık 12 milyon metreküp üretimle dünya yonga levha pazarında ikinci sırada yer aldığını vurguladı.
Mobilya Sektöründe Marka Olmanın Önemi
Dünya genelinde 500 milyar dolarlık bir mobilya pazarı bulunduğunu belirten Gürle, Türkiye’nin dünya mobilya ihracatındaki payının yüzde 1 olduğunu belirtti.
"Çin, Vietnam, Polonya ve Meksika dünya mobilya ihracatının yüzde 52’sine sahip. Türkiye burada daha fazla pay alabilmek için inovasyon, tasarım ve markalaşmaya odaklanmalı" diyen Gürle, Türkiye’de mobilya ihracatının kilogram başına 2,8 dolar olduğunu, ancak bu rakamın İtalya’da 8 euroya ulaştığını belirtti. "Marka yaratmak kumbaraya para atmak gibidir. Sabır ister" ifadelerini kullandı.
Sektörün Hedefi: 20 Milyar Dolar İhracat
Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreteri İ. Cumhur İşbırakmaz, mobilya ihracatında hedeflerinin büyük olduğunu belirterek şu bilgileri paylaştı:
- 2024 yılında 18,4 milyar dolar ihracat gerçekleştiren sektör,
- Bu rakamı 20-21 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
- Fuarlar, URGE projeleri, TURQUALITY projeleri, sektörel ticaret heyetleri ve alım heyetleriyle bu hedefe ulaşılması amaçlanıyor.
Ahşap Kullanımı ve Döngüsel Ekonomi
Panelde konuşan Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Mobilya Komitesi Başkanı A. Müjdat Kemer, mobilyaların daha uzun ömürlü ve sürdürülebilir olması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
- Mobilya ömrü Türkiye’de ortalama 7 yıl. Bu sürenin artırılması gerekiyor.
- Demonte ve modüler tasarımlar, tamir edilebilir ürünler teşvik edilmeli.
- Mobilya sektöründe döngüsel ekonomi yaklaşımı benimsenmeli.
- Avrupa’ya ihracat yapan firmaların AB’nin 2050 nötr kıta hedeflerine uyum sağlaması gerekiyor.
BASİFED Başkanı Semiha Güneş, ahşap kullanımının artırılması gerektiğini vurgulayarak, “Beton ve çelik yerine daha sürdürülebilir bir malzeme olan ahşaba yönelmeliyiz” dedi.
Ahşap Kullanımının Avantajları
- Doğal izolasyon sağlar ve iç mekân hava kalitesini artırır.
- Depreme dayanıklı yapılara katkı sağlar.
- Düşük karbon ayak iziyle çevre dostudur.
- Esnek tasarım olanakları sunar.
- Ahşap yapılar, Japonya ve İskandinav ülkelerinde yaygın olarak kullanılıyor.
"Japonya’da 100 metre yüksekliğinde ahşap yapılar inşa ediliyor. Norveç’te 18 katlı ahşap binalar var. İspanya’da dünyanın en büyük ahşap binası yer alıyor. Ahşap, geri dönüştürülebilir tek yapı malzemesidir" diye konuşan Güneş, Türkiye'de de ahşap yapıların teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.
İç Mimarlar Ahşap Kullanımını Destekliyor
İç Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı Burcu Yazgan Parlak, ahşabın sürdürülebilir tasarım açısından kritik bir malzeme olduğunu belirtti. "Mevcut yapılarda restorasyon çalışmalarında ahşap en büyük destekçimiz oluyor" dedi.
"Avrupa'nın sürdürülebilir tasarım politikalarında ahşap ön planda. Zorunlu kılınacak düzenlemelerle birlikte, önümüzdeki süreçte iç mimarlık ve mobilya tasarımında ahşap daha da ön plana çıkacak" ifadelerini kullandı.
Sonuç: Sürdürülebilirlik Odaklı Gelecek
Türk mobilya sektörü, daha sürdürülebilir üretim modelleri, uzun ömürlü tasarımlar ve döngüsel ekonomi ilkelerine dayalı bir dönüşüm sürecine giriyor. Ahşabın bu dönüşümde merkezi bir rol oynayacağı ve Türkiye’nin küresel pazardaki rekabet gücünü artırmak için markalaşma ve tasarım odaklı büyümeye yönelmesi gerektiği vurgulanıyor.
Sektör temsilcileri, mobilya sektörünü daha çevreci ve yenilikçi bir yapıya kavuşturmak için üniversiteler, kamu ve özel sektör iş birliklerinin artırılmasını amaçlıyor.
