İsveç merkezli mobilya devi IKEA, Romanya'daki ormanları sistematik olarak tahrip etmekle suçlanıyor. Çevre aktivistleri, IKEA'nın tedarikçilerinin Romanya'nın yolsuzluk ortamından faydalanarak, ülkenin biyolojik açıdan zengin ormanlarını hızla yok ettiğini iddia ediyor.
Greenpeace ve Diğer Çevreci Örgütlerin Araştırmaları
Greenpeace'in raporuna göre, Romanya'nın 100 bin yıllık ormanlarının yarısından fazlası son 20 yılda yasal yetersizlikler ve yolsuzluk nedeniyle yok olmuş durumda. Raporda, IKEA ve en büyük franchise sahibi Ingka Group'un bu tahribatta önemli bir rol oynadığı da belirtiliyor. Dokuz orman alanını inceleyen çevre örgütleri, bu alanlardan yedisinin Ingka Group'a, ikisinin ise IKEA'nın tedarik zinciriyle bağlantılı olduğunu tespit etmiş durumda.
İhlaller ve Kötü Orman Yönetimi
Çevre örgütleri, "IKEA: Dışı Akıllı, İçi Çürük" başlıklı raporlarında, AB ve Romanya mevzuatının en az 50 kez ihlal edildiğini ve kötü orman yönetimi uygulamalarının detaylarını da paylaştı. Raporda, biyolojik çeşitliliği zengin ormanların tahribatı, izin verilen ağaç hacminin aşılması ve koruma altındaki alanlarda ticari ağaç kesimi gibi ihlallerde bulunuyor.
Greenpeace'in Bulguları
Greenpeace Orta ve Doğu Avrupa birimi de bağımsız bir araştırma yaparak, IKEA'nın tedarik zincirlerini de denetledi. "Gerçeği Birleştirin: Romanya Karpatlarında Eski Çağ Ormanlarının Tahribatı" başlıklı raporda, IKEA'nın önde gelen ahşap ürünleri için en az yedi tedarikçinin, koruma alanları da dâhil olmak üzere eski ormanların sistematik tahribatıyla bağlantılı olduğu iddia edildi.
IKEA ve Ingka Group'un Savunması
IKEA ve Ingka Group, tüm iddialara şiddetle karşı çıkarak, ormancılık düzenlemelerine uyduklarını ve çevre standartlarına uygun hareket ettiklerini de belirtti. Inter IKEA Group, koruma altındaki yaşlı ormanlardan odun kabul etmediklerini ve tüm kaynak bulma uygulamalarının yasal olduğunu belirtti.
Çevrecilerin Tepkisi
Çevre kampanyacıları ise kanıtlarının sağlam olduğunu ve Romanya'da yolsuzlukların yaygın olduğunu belirtiyor. Bruno Manser Fonds Doğu Avrupa Kampanyacısı Ines Gavrilut, IKEA'nın bu yolsuzluk ortamından faydalandığını ve sahada yapılan incelemelerde açık kanıtlar bulunduğuna dikkat çekti. Bazı orman savunucuları, IKEA'nın sertifikasyon programı olan FSC'nin arkasına saklandığını da iddia ediyor.
IKEA'nın Büyüme Modeli
IKEA'nın "hızlı mobilya" iş modeli hızla büyüyor. 2019'da her saniye bir ağaç tüketen şirket, dünya genelinde 2.800 kilometrekareden fazla ormana sahip durumda. Romanya'da ise 500 kilometrekareden fazla ormana sahip olan IKEA, ülkenin en büyük özel arazi sahibi konumunda bulunuyor.
Çevreciler, IKEA ve Ingka'nın hatalarını kabul etmeleri gerektiğini belirterek, Romanya'nın biyolojik çeşitliliği yüksek ormanlarının korunması için acil adımlar atılmasını talep ediyor.