Kahve posasından sandalye, zeytin çekirdeğinden masa… Başta hayal gibi görünse de, iç mimar ve girişimci Betül Karaca sayesinde bu artık mümkün. Karaca’nın “Factory Of Us” adlı girişimi, geri dönüştürülmüş tarım ve plastik atıklarından, 3D yazıcılarla fonksiyonel, sürdürülebilir ve estetik mobilyalar üretiyor.
Ağaç Kesmeden Üretim: ‘Sürdürülebilir Mobilya’ Felsefesi
Ankara’da emekli bir öğretmen ve inşaat mühendisi ailenin kızı olarak doğayla iç içe büyüyen Betül Karaca, Hacettepe Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü mezunu. Yüksek lisansını “sürdürülebilir mobilya üretimi” üzerine yaptı ve ağaç kesmeden, yüzde 100 geri dönüştürülebilir malzemelerle 3D baskı teknolojisi kullanarak mobilya üretmenin yolunu buldu.
Kurucusu olduğu Factory Of Us, karbon ayak izini %90’a kadar düşüren ve 20 ustanın işini tek başına yapabilen bir sistem sunuyor. Karaca, “Sandalyenizden sıkıldınız mı? Onu eritip sehpa yapabiliriz” diyor.
İnovatif Üretim: 5 Saatte Mobilya, 45 Dakikada Vazo
Klasik kalıp yöntemlerinin aksine, Karaca’nın geliştirdiği sistemle mobilyalar saatler içinde üretilebiliyor:
- Tekli koltuk: 5-6 saatte
- Sandalye: 3-4 saatte
- Vazo: 45 dakikada (flament yerine ‘pellet’ ile)
Yurt dışından getirtilen pahalı makineler yerine, yerli bir üreticiyle birlikte geliştirilen özel ekstrüzyon makinesi sayesinde, boncuk formundaki ham madde işlenerek mobilyaya dönüşüyor. Bu üretim tarzı sayesinde, 10 kat daha düşük elektrik tüketimi sağlanıyor.
Kullanıcıya Özel, Geri Dönüştürülebilir Mobilya
Karaca'nın sisteminde mobilyalar dönüştürülebilir yapıda. Kullanıcılar, sıkıldıkları ürünü eriterek yeni bir forma dönüştürebiliyor. Otel ve kurumsal müşterilere özel 10 yıl içinde dört kez dönüşüm garantisi veriliyor.
Tarım Atıklarıyla Ahşap Dokusu, Vegan Deri ile Döşeme
- Kahve posası, zeytin, nar ve elma çekirdeği, çay ve ceviz atıkları mobilya üretiminde kullanılıyor.
- Döşemelerde ise vegan deriler tercih ediliyor.
- Ayrıca plastik şişe atıkları da geri dönüştürülerek kullanılıyor.
- Estetikten ödün vermeyen bu üretim sayesinde, ormansızlaşma ve plastik kirliliğiyle mücadele ediliyor.
Yıkıcı İnovasyon: Mobilya Sektöründe Yeni Dönem
Karaca, “Factory Of Us”un geleneksel üretim sistemine alternatif olduğunu ve bu sistemle mobilyacıların daha özgür tasarımlar geliştirebileceğini söylüyor. Yeni materyaller, MDF’den daha dayanıklı; suya plastik gibi, güneşe ise ahşap gibi tepki veriyor.
Helikopter Yatak, 3 Günde Tasarlanıp Üretildi
Betül Karaca’nın sisteminde sınırlar da ortadan kalkıyor. Örneğin, yapay zekayla tasarlanan bir helikopter yatak, sadece 3 gün içinde tasarlanıp basıldı. Sonrasında çelik macun, zımpara ve lake boya işlemleriyle son halini aldı.
Karaca’dan Gençlere Çağrı: “Birlik Olalım”
Karaca, “Bu iş kârlı ama aynı zamanda kolektif bir bilinçle yapılmalı. Bilinçsizce üretim yapılırsa, daha fazla plastik atığa yol açar. Genç girişimcilere sesleniyorum: Gelin birlikte üretelim, bilinçli ilerleyelim” diyerek sözlerini tamamlıyor.
Factory Of Us, sadece bir üretim modeli değil; doğaya saygılı, kişiselleştirilebilir ve döngüsel bir üretim felsefesi. Karaca’ya göre bu sistem yaygınlaşırsa, dünya daha az ağaç kesilecek, daha az enerji harcanacak ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakılacak.
